Risk analizi, işyerlerinde mevcut durumlar neticesinde ya da ortaya çıkması olası durumların, iş yerine, çalışanlara ve ürünlere verdiği zararların tespit edilebilmesi ve bu durumlara karşı hangi önlemlerin alınması gerektiğine dair bilgilerin elde edilebilmesi amacıyla yürütülen çalışmaların tamamına denir.
Bir başka tanımla, risk değerlendirmesi denilen bu kavram sayesinde istenmeyen olası kazalar önlenir ve tehlike oluşturabilecek durumlar önceden tespit edilerek, sorun oluşmadan ortadan kaldırılır.
Tüm bu olası tehlike ve kazaları önceden önlemeye yönelik iki farklı risk değerlendirme yöntemi bulunmaktadır. Kantitatif risk değerlendirme yöntemi ve kalitatif risk değerlendirme yöntemi olarak ikiye ayrılmaktadır.
Kalitatif ve Kantitatif Risk Değerlendirme Yöntemleri
Kalitatif yöntemler sözel içeriklerden meydana gelmektedir. Kantitatif yöntemler ise sayısal veriler üzerinden tespitler yapılarak risk analizini ortaya çıkarır. Sayısal veriler üzerinden, olası tehditlerin olma ihtimali ya da vereceği zarar gibi ortaya konmaktadır. Mantıksal veya matematiksel yöntemler olarak da ifade edilebilmektedir. Kalitatif risk analizinin sonucu bazı yöntemlerle belirlenir. Bu hesaplama, tehdidin ortaya çıkma ihtimali ile tehdidin etkisinin çarpılması sonucunda hesaplanır.
Kalitatif risk analizi yönteminde sayısal değerlere yer verilmeksizin sadece sözel kavramlar üzerinden tahminler yapılır. Sayısal veriler yerine az, nadir, orta, yüksek ve çok yüksek gibi ifadeler kullanılarak risk analiz sonucu ifade edilir. İşletmenizin bulunduğu konuma ve yaptığı faaliyete uygun olarak iki farklı risk değerlendirme yöntemini kullanabilirsiniz. Ya da bazı durumlarda her iki yöntem de ayrı ayrı kullanılarak, gerekli tespitler yapılmasını sağlamaktadır.
Diğer Risk Değerlendirme Modelleri
Risk değerlendirme yöntemlerinin yanı sıra bazı belli başlık risk metodojileri de bulunmaktadır. Bu metodolojilerden bazıları şunlardır; Birincil Risk Analizi(PRA) Risk Değerlendirme Karar Matrisi Metodolojisi, Tehlike Analizi(PHA), İş Güvenlik Analizi(JSA), Whatif ve CheckList metodolojileridir.